អន្តរជាតិ៖ សារព័ត៌មាន BBC បានចេញ ផ្សាយនៅថ្ងៃ ទី២៧ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២១ បានឲ្យដឹងថា ប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក Joe Biden បានបញ្ជាឱ្យភ្នាក់ងារស៊ើបការណ៍សម្ងាត់ ស៊ើបអង្កេត ការកើតឡើងនៃវីរុសCovid-19 ចំពេលមានភាពចម្រូងចម្រាសកាន់តែខ្លាំងឡើងអំពីប្រភពដើមនៃវីរុសនេះ។
នៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយ លោក Biden បានស្នើឱ្យក្រុមស៊ើបការណ៍សម្ងាត់របស់សហរដ្ឋអាមេរិក« ធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងវិញនូវការខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ពួកគេ» និងរាយការណ៍ទៅលោក ក្នុងរយៈពេល ៩០ ថ្ងៃ។
Covid-19 ត្រូវបានរកឃើញដំបូងគេនៅទីក្រុង Wuhan ប្រទេសចិននៅចុងឆ្នាំ ២០១៩ ។មានករណីច្រើនជាង ១៦៨លានករណី ត្រូវបានបញ្ជាក់ទូទាំងពិភពលោក ហើយយ៉ាងហោចណាស់មានមនុស្សស្លាប់ចំនួន ៣.៥ លាននាក់។
អាជ្ញាធរបានភ្ជាប់ករណី Covid-19 ដំបូងទៅនឹងទីផ្សារអាហារសមុទ្រមួយនៅទីក្រុង Wuhan ហើយអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រជឿថា វីរុសនេះបានចម្លងពីសត្វទៅ មនុស្ស ។ ប៉ុន្តែរបាយការណ៍ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអាមេរិកនាពេលថ្មីៗនេះ បានបង្ហាញថា ភស្តុតាងកាន់តែច្រើនឡើងដែលវីរុសអាចជំនួសពីមន្ទីរពិសោធន៍នៅប្រទេសចិន។ ទីក្រុងប៉េកាំង បានថ្កោលទោស ចំពោះរបាយការណ៍នេះ ហើយបានស្នើថាវាអាចមកពីមន្ទីរពិសោធន៍អាមេរិកជំនួសវិញ។
នៅក្នុងអ្វីដែលឆ្លងកាត់សម្រាប់តម្លាភាពដែលទាក់ទងនៅក្នុងរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក រដ្ឋបាលលោកBiden បានទទួលស្គាល់ សហគមន៍ស៊ើបការណ៍សម្ងាត់អាមេរិក ត្រូវបានបំបែកលើប្រភពដើមរបស់ Covid-19 ។
នោះគឺជាការផ្លាស់ប្តូរដ៏ធំមួយពីការចំអកដាក់ទ្រឹស្តីមន្ទីរពិសោធន៍ ដោយមនុស្សជាច្រើននៅក្នុងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងនយោបាយកាលពីឆ្នាំមុន នៅពេលដែលលោក ដូ ណាល់ត្រាំ រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេសលោក Mike Pompeo សមាជិកព្រឹទ្ធសភាលោក Tom Cotton និងអ្នកដទៃទៀត បានបង្កើតគំនិតនេះ។
ទោះយ៉ាងណាលោក Trump និងលោក Pompeo មិនបានជួយដល់ស្ថានការណ៍នេះនោះទេ ពីព្រោះពួកគេមិនច្បាស់អំពីមូលហេតុនៃការសង្ស័យរបស់ពួកគេ។ ហើយទ្រឹស្តីរបស់ពួកគេរសាត់ ឆ្ងាយ ដូចជាជំងឺនេះត្រូវបានផលិតនៅក្នុងមន្ទីរពិសោធន៍ចិន។ លទ្ធភាពនោះនៅតែមិនទំនងសោះនោះឡើយ ។
សាធារណជន មិនអាចដឹងការពិតទាំងស្រុង អំពីប្រភពដើមនៃវីរុសនេះនោះទេ ជាពិសេសប្រសិនបើប្រទេសចិននៅតែបន្តប្រតិបត្តិការដោយមិនមានប្រតិបត្តិការ។ ទោះយ៉ាងណាលោក Biden បានសន្យាថានឹងមានការស៊ើបអង្កេតពេញលេញមួយ ហើយប្រសិនបើសហរដ្ឋអាមេរិករកឃើញភ័ស្តុតាងច្បាស់លាស់ នៃការលេចធ្លាយមន្ទីរពិសោធន៍ វានឹងមានន័យថា ច្រើនជាងតួលេខលេចធ្លោមួយចំនួន និងវាយតម្លៃឡើងវិញនូវការជឿទុកចិត្តរបស់ពួកគេ ចំពោះការសន្និដ្ឋានប្រកបដោយសិទ្ធិអំណាច។ វាអាចបង្កភាពតានតឹងយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះទំនាក់ទំនងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិកនិងចិន សម្រាប់ឆ្នាំខាងមុខ។
ហេតុអ្វីបានជាប្រធានាធិបតី លោកBidenចាប់ផ្តើមធ្វើពេលនេះ?
នៅក្នុង សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់សេតវិមាន ចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃពុធម្សិលមិញ លោកប្រធានាធិបតី Biden បាននិយាយថា លោកបានស្នើសុំរបាយការណ៍ស្តីពីប្រភពដើមនៃ វីរុសCovid-19 បន្ទាប់ពីចូលកាន់តំណែង« រួមទាំងថា តើវាកើតចេញពីការទាក់ទងរបស់មនុស្សជាមួយសត្វដែលឆ្លង ឬពីគ្រោះថ្នាក់មន្ទីរពិសោធន៍»។
ក្រោយ ទទួលបានរបាយការណ៍នៅខែនេះ លោកបានស្នើសុំឱ្យមានការតាមដានបន្ថែមទៀតផងដែរ។
លោក Biden បាននិយាយថា« រហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ សហគមន៍ស៊ើបការណ៍សម្ងាត់របស់សហរដ្ឋអាមេរិក បានប្រមូលផ្តុំនូវសេណារីយ៉ូ ដែលទំនងជាមានចំនួនពីរ ប៉ុន្តែមិនបានឈានដល់ការសន្និដ្ឋានច្បាស់លាស់លើសំណួរនេះនោះទេ»។
នេះជាជំហរបច្ចុប្បន្នរបស់ពួកគេ៖« ខណៈដែលធាតុពីរ នៅក្នុង IC ពឹងផ្អែកលើសេណារីយ៉ូ មុន និងមួយទៀតផ្តល់ប្រាក់កម្ចីបន្ថែមទៀតដល់ផ្នែកចុងក្រោយ ដែលនីមួយៗមានទំនុកចិត្តទាបឬមធ្យម - ភាគច្រើននៃធាតុ មិនជឿថា មានព័ត៌មានគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីវាយតម្លៃថាតើ ទំនងជាងផ្សេងទៀត»។
ពេលនេះ ប្រធានាធិបតី បានស្នើសុំឱ្យទីភ្នាក់ងារនានា«ធ្វើការប្រឹងប្រែងឡើងវិញ ដើម្បីប្រមូលនិងវិភាគព័ត៌មាន ដែលអាចនាំឱ្យយើងខិតទៅជិតការសន្និដ្ឋានច្បាស់លាស់» ហើយរាយការណ៍ទៅលោកក្នុងរយៈពេល៩០ថ្ងៃ។ លោកបានស្នើឱ្យសភា ត្រូវ «យកចិត្តទុកដាក់» ចំពោះការងារនេះ។
លោកបានសន្និដ្ឋានដោយនិយាយថា សហរដ្ឋអាមេរិកនឹង «បន្តធ្វើការជាមួយដៃគូ លមានគំនិតដូចគ្នានៅជុំវិញពិភពលោក ដើម្បីជំរុញប្រទេសចិនឱ្យចូលរួមក្នុងការស៊ើបអង្កេតអន្តរជាតិ ផ្អែកលើភស្តុតាងពេញលេញនិងមានតម្លាភាព និងផ្តល់លទ្ធភាពទទួលបានទិន្នន័យនិងភស្តុតាងពាក់ព័ន្ធទាំងអស់»។
តើ វីរុសCovid-19 លេចចេញ ពីមន្ទីរពិសោធន៍មែនឬទេ?
នៅក្នុងខែមីនាកន្លងទៅ នេះ អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) បានចេញរបាយការណ៍ ដែលសរសេររួមគ្នាជាមួយអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រចិន អំពីប្រភពដើមនៃ វីរុសCovid-19 ដោយនិយាយថា ឱកាសនៃការចាប់ផ្តើមនៅក្នុងមន្ទីរពិសោធន៍គឺមិនទំនងទាល់តែសោះ ។ អង្គការសុខភាពពិភពលោកបានទទួលស្គាល់ការសិក្សាបន្ថែមទៀតគឺចាំបាច់។
ប៉ុន្តែសំណួរនៅតែមានហើយរបាយការណ៍ថ្មីៗនេះ ដែលត្រូវបានប្រភព ពីប្រភពស៊ើបការណ៍សម្ងាត់អាមេរិក និយាយថា សមាជិក ៣ នាក់នៃវិទ្យាស្ថានវូហាន នៃVirology ត្រូវបានគេបញ្ជូនទៅមន្ទីរពេទ្យ នៅខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៩ ជាច្រើនសប្តាហ៍ មុ នពេលប្រទេសចិនបានទទួលស្គាល់ករណីដំបូងនៃជំងឺថ្មីមួយនេះនៅក្នុងសហគមន៍។
លោក Anthony Fauci ប្រធានទីប្រឹក្សាផ្នែកវេជ្ជសាស្រ្តរបស់ប្រធានាធិបតី Biden បានអះអាងថា លោកជឿជាក់ថា វីរុសនេះ ត្រូវបានចម្លងពីសត្វទៅមនុស្ស ទោះបីជាលោកបាននិយាយ ថា នៅខែនេះលោកលែងមានទំនុកចិត្ត ថា វីរុសCovid-19 បានវិវត្តតាមធម្មជាតិ។
សេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់លោក Biden កើតឡើងមួយថ្ងៃ បន្ទាប់ពីលោក Xavier Becerra រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងសុខាភិបាល បានជំរុញឱ្យអង្គការសុខភាពពិភពលោក ធានាឱ្យមានការស៊ើបអង្កេតប្រកបដោយតម្លាភាពទៅលើប្រភពដើមរបស់វីរុស។
សុន្ទរកថារបស់ លោក Becerra បាននិយាយនៅក្នុងសុន្ទរកថា ទៅកាន់សន្និបាតសុខភាពពិភពលោក ដែលជាសន្និសីទមួយរៀបចំឡើងដោយអង្គការសុខភាពពិភពលោក ថា« ជំងឺរាតត្បាត Cov-19 មិនត្រឹមតែឆក់យក ពីជីវិតរបស់យើងត្រឹមតែមួយឆ្នាំប៉ុណ្ណោះនោះទេ វាបានឆក់យក ជីវិតមនុស្សរាប់លាននាក់»។
ការសិក្សាដំណាក់កាលទី ២ នៃដើមកំណើតវីរុសCovid ត្រូវ តែត្រូវបានដាក់ចេញដោយមានឯកសារយោង មានតម្លាភាពផ្អែកលើវិទ្យាសាស្ត្រនិងផ្តល់ឱ្យអ្នកជំនាញអន្តរជាតិ នូវឯករាជ្យភាព ដើម្បីវាយតម្លៃពីប្រភពនៃវីរុសនិងថ្ងៃដំបូងនៃការផ្ទុះឡើង។
ការចោទប្រកាន់ការលេចធ្លាយមន្ទីរពិសោធន៍ ត្រូវបានច្រានចោល កាលពីឆ្នាំមុន ថាជាទ្រឹស្តីឃុបឃិតជាមួយបន្ទាប់ពីប្រធានាធិបតីដូណាល់ត្រាំ បាននិយាយថា Covid-19 មានដើមកំណើតមកពីវិទ្យាស្ថាន Wuhan។ បណ្តាញសារព័ត៌មានអាមេរិកជាច្រើន បានពិពណ៌នាការអះអាងបែបនេះថា ជាការនិយាយកុហកឬមិនពិត។
កាលពីថ្ងៃអង្គារលោក Trump បានព្យាយាមទទួលយកកិត្តិយសនៅក្នុង សេចក្តីថ្លែងការណ៍តាមអ៊ីមែលទៅកាន់កាសែតញូវយ៉កប៉ុស្តិ៍ ។ លោកមានប្រសាសន៍ថា« ចំពោះខ្ញុំ វាច្បាស់តាំងពីដំបូង ប៉ុន្តែខ្ញុំត្រូវបានគេរិះគន់យ៉ាងខ្លាំង ។ ពេលនេះពួកគេនិយាយថា ខ្ញុំ និយាយត្រូវហើយ»៕ ប្រភព៖ BBC ប្រែសម្រួល៖ នង ណារិន