អន្តរជាតិ៖ សារព័ត៌មាន Reuters បានចេញផ្សាយនៅព្រឹកថ្ងៃទី២០ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២១ បានឲ្យដឹងថា អតីតប្រមុខ អង្គការសហប្រជាជាតិ លោក បាន គីមូន(Ban Ki-moon) បានទទូចដល់អ្នកស្នងតំណែងរបស់លោក កាលពីថ្ងៃច័ន្ទ ឲ្យចូលរួមដោយផ្ទាល់ជាមួយយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា ដើម្បីទប់ស្កាត់ការកើនឡើងនៃអំពើហិង្សា ក្រោយរដ្ឋប្រហារនិងបាននិយាយថា ប្រទេសនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ មិនគួរបោះបង់ចោលភាពចលាចលនេះ ដែលជាបញ្ហាផ្ទៃក្នុងរបស់មីយ៉ាន់ម៉ានោះទេ។
ប្រេសិតពិសេសរបស់អគ្គលេខាធិការ អង្គការសហប្រជាជាតិ លោកAntonio Guterres ស្តីពីមីយ៉ាន់ម៉ា លោកស្រី Christine Schraner Burgener បានទាក់ទងជាមួយយោធា ចាប់តាំងពីខ្លួនបានបណ្តេញរដ្ឋាភិបាលជាប់ឆ្នោត ដឹកនាំដោយលោកស្រី អ៊ុង សានស៊ូជី កាលពីថ្ងៃទី ១ ខែកុម្ភៈ ប៉ុន្តែកងទ័ពមិនបានអនុញ្ញាតឱ្យលោកស្រីធ្វើទស្សនកិច្ចឡើយ។
លោក Ban Ki-moon អគ្គលេខាធិការពីឆ្នាំ ២០០៧ ដល់ឆ្នាំ ២០១៦ បាននិយាយថា « ដោយមើលឃើញពីភាពធ្ងន់ធ្ងរនិងបន្ទាន់ នៃស្ថានការណ៍ ខ្ញុំជឿជាក់ថា អគ្គលេខាធិការខ្លួនឯង គួរតែប្រើការិយាល័យល្អរបស់គាត់ ចូលរួមដោយផ្ទាល់ជាមួយយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា ដើម្បីទប់ស្កាត់ការកើនឡើងនៃអំពើហិង្សា»។ កិច្ចប្រជុំក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខអង្គការសហប្រជាជាតិ។
អ្នកនាំពាក្យរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ លោក Stephane Dujarric បានមានប្រសាសន៍ថា« លោក Guterres បានចូលរួមយ៉ាងសកម្ម លើប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា ហើយមានជាយូរមកហើយ» ។ លោកបានបន្ថែមថា«ការិយាល័យដ៏ល្អរបស់គាត់រួមជាមួយប្រេសិតពិសេសរបស់គាត់តែងតែមាន។ យើងទាំងអស់គ្នាចង់ឃើញទីបញ្ចប់អំពើហិង្សា»។
លោក Guterres បានប្រាប់ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខកាលពីថ្ងៃច័ន្ទថា« ការឆ្លើយតបជាអន្តរជាតិដ៏រឹងមាំដែលផ្អែកលើការខិតខំប្រឹងប្រែង ក្នុងតំបន់ដែលបង្រួបបង្រួម ត្រូវការជាចាំបាច់ដោយជំរុញឱ្យតួអង្គក្នុងតំបន់ ប្រើឥទ្ធិពលរបស់ពួកគេ ដើម្បីការពារការខ្សោះជីវជាតិបន្ថែមទៀត ហើយទីបំផុតរកផ្លូវសន្តិភាពចេញពីគ្រោះមហន្តរាយនេះ» ។
សមាគមន៍ប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ (អាស៊ាន) ដែលមានសមាជិក ១០ ប្រទេស បានព្យាយាមស្វែងរកផ្លូវចេញពីអំពើហិង្សា ដែលកំពុងហែកហួរសមាជិកប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា។ មេដឹកនាំរបបយោធាលោក Min Aung Hlaing គ្រោងនឹងចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ាន នៅប្រទេសឥណ្ឌូណេស៊ី នៅថ្ងៃទី ២៤ ខែមេសាខាងមុខនេះ។
លោក មូន អតីតរដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការបរទេសកូរ៉េខាងត្បូង ដែលបច្ចុប្បន្នជាសមាជិកនៃក្រុមមេដឹកនាំពិភពលោក Elders បាននិយាយថា«អាស៊ានត្រូវតែធ្វើឱ្យច្បាស់ ចំពោះយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាថា ស្ថានភាពបច្ចុប្បន្នគឺធ្ងន់ធ្ងរណាស់ដែលមិនអាចត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាបញ្ហាផ្ទៃក្នុង»។
យោងតាមសមាគមជំនួយសម្រាប់ក្រុមសកម្មជនអ្នកទោសនយោបាយមនុស្ស ៧៣៧ នាក់ត្រូវបានសម្លាប់ដោយកម្លាំងសន្តិសុខ ចាប់តាំងពីរដ្ឋប្រហារនិង ៣.២២៩ នាក់កំពុងជាប់ឃុំនៅឡើយ។
លោកបានមានប្រសាសន៍ថា«ការប្រើប្រាស់កម្លាំងដ៍សាហាវរបស់យោធានិងការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សសរុបដែលត្រូវបានប្រព្រឹត្តិប្រឆាំងនឹងជនស៊ីវិលមិនត្រូវគ្នានឹងធម្មនុញ្ញអាស៊ានទេ»។ សកម្មភាពទាំងនេះគឺជាការបំពានយ៉ាងច្បាស់នៃច្បាប់អន្ដរជាតិ ហើយជាការគំរាមកំហែងដល់សន្តិភាពសន្តិសុខនិងស្ថេរភាពក្នុងតំបន់។
លោកបានគីមូន ក៏បានជំរុញឱ្យក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខធ្វើចលនាហួសពីសេចក្តីថ្លែងការណ៍ទៅសកម្មភាពសមូហភាព។ ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយអ្នកការទូតខ្លះនិយាយថា រុស្ស៊ីនិងចិន ទំនងជានឹងរារាំងសកម្មភាពខ្លាំងជាងនេះ៕
ប្រភព៖ Reuters ប្រែសម្រួល៖ នង ណារិន